nấm tràm có vị đắng rất đặc trưng, hơi khó ăn nhưng ăn quen rồi sẽ ghiền và không dễ kiếm, chỉ phổ biến ở miền trung, đặc biệt là Thừa Thiên Huế và Quảng Bình, còn ở phía Nam, xuất hiện chủ yếu ở Phú Quốc và Hà Tiên. Hôm nay chúng ta sẽ cùng nhau tìm hiểu về nấm tràm và cách chế biến loại nấm này nhé.
Tìm hiểu về nấm tràm
Nấm tràm là gì?
nấm tràm (tên khoa học: Tylopilusfeleus) là một loài nấm lớn phân bố ở Đông Bắc Châu Âu, Bắc Mỹ và một số địa phương ở Việt Nam, đặc biệt là miền Trung, nhiều nhất là Thừa Thiên-Huế; Quảng Bình, Phú Quốc.
hình dạng nấm tràm khá đa dạng, tai nấm màu tím nhạt, tròn mập cây màu tím, búp tròn mới mọc, nấm nhỏ hay còn gọi là nấm búp, giống cây, nấm lớn hình ô dù có màu tím. Vì là trái cây nên chu kỳ sinh trưởng của loại nấm này rất ngắn, chỉ khoảng 1 tháng. Nhìn chung, nấm tràm có màu nâu tím bên ngoài, bên trong trắng mịn, hình thức rất đẹp nhưng vị đắng.
nấm tràm có 2 loại là nấm tai nhỏ mọc từ cây tràm nước và nấm tai lớn mọc từ cây tràm bông vàng, trong đó tai nấm nhỏ có mùi vị thơm ngon hơn.
“nấm tràm” không phải “nấm chàm ” nhé mọi người
Lưu ý: Có một loại nấm mới trông rất giống nấm tràm, đó là nấm bạch đàn . Hai loại nấm này giống nhau cả về hình dáng lẫn màu sắc và thường mọc cùng một chỗ nên chỉ những người sành ăn mới phân biệt được. Thực ra nấm tràm và bạch đàn chỉ là tên gọi khác nhau của cùng một loại nấm.
Theo kinh nghiệm của những người chuyên hái nấm nấm tràm thường mọc quanh gốc cây tràm, cây dâu, còn nấm bạch đàn chỉ mọc dưới tán lá rừng bạch đàn. nấm tràm tuy nhỏ hơn nấm bạch đàn nhưng tròn hơn, mập hơn và có màu nâu đậm hơn.
Ngược lại, nấm bạch đàn tuy to hơn nhưng màu nhạt hơn, không béo, không đắng, không ngọt, không ngấy, có độ nhớt bằng nấm tràm, tóm lại là không ngon bằng nấm tràm.
Điều kiện hình thành
Bắt đầu từ việc lá và vỏ cây tràm rụng thành từng lớp của mùa trước đã bắt đầu biến thành một lớp mùn là nơi cho nấm tràm phát triển. Nấm tràm được ủ trong lớp đất mùn, sau cơn mưa đầu mùa, những cây nấm tròn nhỏ chui ra khỏi vỏ được lớp lá tràm che chở từ mùa trước.
Các bào tử của nấm như chực chờ nhanh chóng xâm nhập vào các lớp lá mục nát để hình thành cây nấm. Hôm đầu nấm bé tí nhưng đến hôm sau thì to tròn, vài ngày sau nấm sẽ héo. Trên ruộng, dưới thảm lá tràm bị thối tạo độ ẩm và cũng là điều kiện thích hợp để loại nấm này cạnh tranh thảm lá tràm nổi lên.
Mùa nấm tràm
nấm tràm chỉ mọc sau những trận mưa đầu mùa ở rừng tràm, nấm tràm lớn rất nhanh nhưng cũng chóng tàn. Vào mùa thu, khi những cơn mưa đổ xuống những cánh rừng tràm cũng là lúc những bụi nấm tràm mọc lên. nấm tràm bắt đầu nở dần và kéo dài khoảng hơn tháng thì hết mùa nên mỗi năm có hai thời điểm hái nấm vào tháng 4 và tháng 7 âm lịch. Mỗi đợt nấm tràm chỉ có trong một tuần
Tác dụng của nấm tràm
Theo quan điểm của đông y, nó rất tốt vì chữa mệt mỏi, cảm lạnh, đau đầu và có tác dụng bồi bổ nội tạng nhờ dầu tràm có vị đắng, có tác dụng thanh nhiệt, giải độc nên nấm tràm còn có tác dụng nhuận tràng.
Theo tài liệu nước ngoài, nấm tràm có khả năng hỗ trợ chữa một số bệnh
Chống viêm: nấm tràm đông khô (T.feleus) được thử nghiệm trên chuột cho thấy sự ức chế viêm đáng kể ở liều tiêm chiết xuất trên 50 mg/kg (tiêm dưới da), trong khi dùng đường uống không có kết quả đáng kể. đã nói (Kohlmunzer và cộng sự, 1977) .
Chống u và tế bào ung thư: Dung dịch polysaccharid được chiết xuất từ sợi nấm tràm (T.felleus) và nuôi cấy trong khoang màng bụng chuột nhắt trắng với liều 300 mg/kg đã ức chế sự phát triển của dòng tế bào u Sarcoma 180 và chất rắn ung thư Ehrlich. mô được chữa khỏi 100% (Ohtsuka et al, 1973) .
Trong một nghiên cứu khác trên chuột để đánh giá hoạt động chống khối u của tylopilan, một glucan β-(1→3) (1→6) được phân lập từ nấm tràm (T.felleus), được tiêm vào chuột, đã gây ra ung thư. Một liều tiêm duy nhất (25 hoặc 50 mg tylopilan/chuột) đã kéo dài thời gian sống sót trung bình của những con chuột được tiêm tế bào khối u từ 17,5 đến 22,8 ngày so với những con được tiêm một lần. những con chuột mang tế bào ung thư nhưng không được điều trị bằng men (Grzbek et al, 1994) .
Có một số người thắc mắc ” nấm tràm có độc không ” , theo một số nguồn nghiên cứu nấm tràm rất an toàn và tốt cho sức khỏe khi ăn.
Các món ngon từ nấm tràm
Các món ăn được chế biến từ nấm tràm có vị đắng đặc trưng, khi ăn vào có cảm giác ngái, nhưng theo dân gian, chính vị đắng đó mới có tác dụng thanh nhiệt, giải độc nên nấm tràm còn có tác dụng giải cảm vô cùng hiệu quả. giã rượu. hoa quả. Ai quen ăn nấm tràm thấy nấm béo, giòn, ăn quen là “nghiện”. Đặc biệt, sau khi ăn, uống nước nghe thấy đầu lưỡi nhưng một lúc sau lại cảm nhận được vị ngọt rất dễ chịu.
Nấm tươi nếu muốn bớt đắng thì rửa thật sạch rồi ngâm qua nước sôi có thả vài lá ổi bên trong, 15 phút sau ngâm lại với nước lạnh. Chính vị đắng của nấm tràm đã làm nên hương vị đặc biệt của những món ăn có nó.
Canh nấm tràm rau mồng tơi
Chuẩn bị
- Mồng tơi, dền đỏ
- nấm tràm
- Dầu ăn, mẹo nhỏ
- Bột nêm, mì chính, muối, tiêu, ớt sừng
Cách làm
- Nhặt rau muống, dền đỏ rồi rửa sạch, để ráo nước.
- nấm tràm ướp bột nêm, mì chính, (nấm ngâm muối rửa sạch)
- Cho dầu vào chảo rồi cho nấm vào xào. Tiếp theo, đổ nước vào và đun sôi, nước sôi cho rau vào trộn đều. Khi rau chín, nêm chút muối cho vừa miệng, tắt bếp và rắc tiêu.
- Ăn cay thì cắt thêm ớt
Kho tiêu xanh nấm tràm
Chuẩn bị
- 100g nấm tràm khô
- 1 muỗng cơm tôm mỡ
- 2 nhánh tiêu xanh
- đậu nành. Đường Muối. bột ngọt. Tỏi
Cách làm
- Nấm hương ngâm nước cho nở, cắt bỏ gốc nấm rồi rửa sạch cát. Rửa và vắt khô.
- Đun nước sôi, cho chút muối rồi cho nấm vào luộc cho bớt đắng. Luộc 1 hoặc 2 lần tùy theo bạn muốn ăn đắng hay không. Tôi chỉ đun sôi nó một lần. Luộc xong xả nước lạnh. Xả nấm.
- Thêm tép mỡ và xào tỏi, sau đó thêm nấm. Nêm nước tương vừa ăn. Cuối cùng cho hạt tiêu xanh vào khuấy đều. Khuấy đều và tắt bếp.
Tôm thịt xào nấm tràm
Chuẩn bị
- 400g nấm tràm đã sơ chế, luộc sạch
- 200g tôm thẻ làm sạch
- 100g thịt ba chỉ băm nhỏ
- Nén, nêm gia vị theo khẩu vị
Cách làm
- Nấm sơ chế cạo sạch lớp vỏ mỏng bên ngoài ngâm qua nước muối loãng, sau đó chần sơ qua nước sôi, luộc sơ cho bớt nhớt và đắng của nấm.
- Tôm làm sạch, băm nhỏ, thịt rửa sạch cắt miếng nhỏ, ướp với nén, hành, tiêu, ớt, mắm, muối, hạt nêm.. 30p
- Xào nấm: bắc chảo lên bếp cho dầu ăn vào, đun sôi dầu thì cho tôm và thịt đã ướp vào xào chín rồi cho nấm vào xào, xào đến khi nước nấm trong. Chảo gần cháy thì cho chút nước vào, lượng Chỉ một chút nước thôi, chủ yếu để nước gần cháy tan hết rồi trộn với nấm là được, tăng hương vị cho món ăn.
- Nêm nếm lại cho vừa ăn rồi rắc thêm tiêu và hành cho đẹp mắt
Súp nấm tràm hải sản
Chuẩn bị
- 300g
- 200g tôm tươi
- 200g mực lá
- 200g Cá biển (Bí..)
- 4 quả trứng gà
- 8 muỗng canh đường. 2 thìa muối. Bột ngọt nửa muỗng cà phê nếu cần. 4 quả ớt
Cách làm
- Phi thơm hành tây rồi cho 1 củ hành tây vào xào thơm.
- Đun sôi 1 lít nước, sau đó thêm nấm tràm.
- Đợi nấm nở cho Mực vào khi chín cho Trứng cá vào 5 phút tắt bếp Ăn kèm rau sống tùy chọn
Lá lốt xào nấm tràm
Chuẩn bị
- 300g
- 100g thịt lợn nạc
- Lá lốt
- Dầu ăn, hành tím.
- Gia vị (Muối, hạt nêm, mì chính, nước mắm, tiêu…)
Cách làm
- nấm tràm gọt vỏ, ngâm nước muối loãng 5 phút, rửa lại nước sạch, để ráo.
- Thịt nạc dăm thái mỏng, ướp với các gia vị trên cho ngấm 5 phút.
- Lá lốt bỏ cuống (chỉ lấy phần lá), rửa sạch, thái lát mỏng theo chiều ngang của lá.
- Đặt chảo lên bếp, đun nóng chảo, cho dầu ăn vào, cho hành tím xắt mỏng vào phi thơm, tiếp tục cho thịt nạc vào đảo đều cho thịt săn lại và thấm gia vị.
- Cho nấm vào đảo đều khoảng 3 phút, đến khi nấm chuyển màu trắng là nấm chín.
- Nêm nếm lại gia vị cho vừa ăn rồi tiếp tục cho lá lốt vào, đảo nhanh tay rồi bắc chảo ra khỏi bếp.
- Dọn ra đĩa ăn với cơm nóng.
Thêm một cách được nhiều người chia sẻ nhất, rất đơn giản. nấm tràm xào với khoai lang hoặc mầm khoai lang.
